هر بار که سوار هواپیما شده و سفری هوایی را آغاز می‌کنیم، ممکن است سؤالات زیادی به ذهنمان برسد؟ اینکه هواپیماها چطور پرواز میکنند؟ غذای ایرلاینها چگونه تهیه می‌شود؟ صندلی‌های هواپیما چه خصوصیاتی دارند؟ و ده‌ها سؤال دیگر. یکی از رایج‌ترین مواردی که برای ما پرسش ایجاد می‌کند پنجره‌ی هواپیما است. دلیل طراحی این چنینی آنها چیست؟ پنجره‌های هواپیما از چه ساخته می‌شوند؟ با این مطلب از مجلهی ایرپلین تیکت همراه شوید تا همه چیز در مورد پنجره‌های هواپیما را بدانید.
هواپیماها با زیردریایی‌ها تفاوت زیادی ندارند. هر دوی آنها از ساختاری برخوردارند که در برابر فشار و دمای بیرونشان بسیار مقاوم هستند. فضای بیرونی هیچ کدام از این وسیله‌ها برای زیستن انسان‌ها مناسب نیست. یک نقص کوچک و یا یک نقطه‌ی ضعیف می‌تواند به یک فاجعه منتهی گردد. هواپیماها با چالش‌های دیگری نیز همراهند. آنها با سرعت بسیار زیاد در فضایی که دیگر موجودات پرنده نیز وجود دارند و می‌توانند تهدیدی محسوب گردند پرواز میکنند. تمامی این خطرات در قوانین و استانداردهایی که کمپانی‌های سازنده‌ی اجزا و قطعات هواپیما ملزم به رعایت آنها هستند در نظر گرفته می‌شود.
شکل پنجره‌های هواپیما
شاید یکی از مهم‌ترین مواردی که در مورد پنجره‌های هواپیما مطرح می‌شود شکل آنها باشد. تا به حال فکر کرده اید چرا پنجره‌های هواپیما بیضی شکل هستند؟
شکل گرد پنجره‌های هواپیما یک انتخاب بی معنی نیست؛ در حقیقت یک ابتکار مهندسی است که جان افراد را نجات می‌دهد. اگر این پنجره‌ها مربع و مستطیل شکل، همانگونه که در ساختمان‌ها دیده می‌شوند بودند، کل هواپیما در طول پرواز از هم می‌پاشید.
در اواسط قرن بیستم، ایرلاینها تصمیم گرفتند تا پرواز در ارتفاعات بالاتر را تجربه کنند. این برنامه قطعاً به شدت از نظر اقتصادی به نفع آنها بود، چرا که چگالی کمتر هوا به معنی نیروی پسار کمتر و نیروی پسار کمتر به معنی سوخت کمتر است. لازم بود تغییراتی در طراحی هواپیماها داده شود تا آمادگی پرواز در ارتفاعات بالاتر را پیدا کنند.
ابتدا می‌بایست فشار داخل کابین به خوبی تنظیم می‌شد تا مسافران بتوانند به راحتی تنفس کنند. سپس لازم بود تا هواپیما استوانه ای شکل شود تا بتواند در برابر فشار داخلی افزایش یافته مقاومت کند. در دهه‌ی ۱۹۵۰ سه هواپیما زمانی که بدنه‌ی آنها تکه تکه شد سقوط کردند، چرا که مهندسین مهم‌ترین نکته را در نظر نگرفته بودند: آنها از پنجره‌های مربع شکل استفاده کرده بودند.
پنجره‌های مربع شکل و به طور کلی زاویه دار برای هواپیماهایی که در ارتفاعات زیاد پرواز میکنند مشکل ساز تلقی می‌گردند و دلیل این موضوع تفاوت بین فشار اتمسفری و فشار کابین است. این تفاوت باعث انبساط کابین و در نتیجه فشار به اجزای آن، در اینجا قاب پنجره‌ها می‌شود. این فشار در گوشه‌های تیز پنجره‌های زاویه دار به حداکثر رسیده و زمانی که خیلی زیاد شود منجر به شکستن آن خواهد شد. با پنجره‌های بیضی شکل به دلیل اینکه هیچ زاویه ای وجود ندارد، فشار به آرامی و در کل قاب پنجره به جریان می‌افتد. بنابراین از هر گونه شکست ناشی از فشار جلوگیری خواهد شد.
جنس پنجره‌های کابین هواپیما
پنجره‌ی کابین هواپیما از سه پنجره (تکه) ساخته شده است:
- قسمت بیرونی (outer pane) که روی بدنه‌ی هواپیما قرار گرفته است
- قست درونی (inner pane) که دارای یک سوراخ کوچک است
- Scratch که قسمتی نازک‌تر و پلاستیکی است
مسافران نمی‌توانند قسمت اول و دوم را لمس کنند، تنها می‌توانند قسمت scratch را لمس کرده و سر خود را به آن تکیه دهند. جالب است بدانید قسمت ذکر شده در زمان ساختن پنجره به آن اضافه نمی‌شود، بلکه بعداً به طور جداگانه نصب می‌گردد.
مهم‌ترین نکته ای که در مورد جنس پنجره‌های کابین هواپیما باید بدانید این است که این پنجره‌ها شیشه ای نیستند، بلکه از ماده ای به نام آکریلیک ساخته می‌شوند. آکریلیک ماده ای سبک است که توسط چند تأمین کننده‌ی جهانی برای هواپیماهای متفاوت فراهم آورده می‌شود. یکی از این تأمین کنندگان که در بریتانیا مستقر است GKN نام دارد. GKN بزرگ‌ترین تولید کننده‌ی پنجره‌های کابین در سراسر جهان است. از جمله هواپیماهایی که این کمپانی پنجره‌های آنها را می‌سازد می‌توان به بوئینگ ۷۳۷، بوئینگ ۷۸۷ و بسیاری دیگر از هواپیماها اشاره کرد.
این جنس به منظور مقاومت بیشتر، جلوگیری از انتشار ترک و در کل مقاومت بالاتر استفاده می‌گردد. ضخامت لایه‌ی بیرونی و لایه‌ی داخلی بر اساس نوع هواپیما کاملاً متفاوت است. اما به طور کلی قسمت داخلی نازک‌تر و در حدود ۰٫۲ است. قسمت بیرونی ضخیم‌تر و در حدود ۰٫۴ است.
سوراخ کوچکی که در پنجره‌ی کابین هواپیما دیده می‌شود چیست؟
هر چقدر که هواپیمای شما ارتفاع بگیرد چگالی هوا کمتر و کمتر می‌شود. به دلیل اینکه فشار کابین هواپیما به اندازه‌ی ۶ هزار پا تنظیم می‌شود، می‌توان گفت فشار داخلی بیشتر از فشار بیرون هواپیما است. این فشار بربدنه‌ی هواپیما و پنجره‌های کابین وارد می‌شود. سوراخ کوچکی که سوراخ تنفس (Breather hole) نام دارد، در پنل درونی باعث می‌شود قسمتی از هوای کابین خارج شده و به محفظه ای که بین قسمت درونی و بیرونی وجود دارد وارد شود. این عملکرد فشار را تا حدی برابر می‌کند.
به عبارت دیگر سوراخ تنفس نقش متوزان کننده‌ی فشار و دو لایه‌ی داخلی و خارجی پنجره‌ی هواپیما را دارا می‌باشد. سوراخ‌های پنجره از نقش مهمی در ایمنی هواپیما برخوردار هستند. سوراخ تنفس همینطور از ایجاد مه نیز جلوگیری می‌کند. این عمل از طریق خارج شدن رطوبتی که بین لایه‌های بیرونی و داخلی پنجره محبوس شده است انجام می‌گیرد.
در میان تمامی صندلی‌های هواپیما، صندلی‌های کنار پنجره از محبوبیت خاصی برخوردارند. یکی از مهم‌ترین دلایل محبوبیت این صندلی‌ها امکان تماشای مناظر بیرون هواپیما از طریق پنجره است. البته دلایل دیگری نیز در این موضوع دخیل هستند. در طی صحبتی که با یکی از افرادی که با خرید بلیط هواپیما اهواز به این مقصد سفر کرده بود داشتیم، وی تجربه‌ی خود در مورد جایگاه صندلی را با ما به اشتراک گذاشت. به گفته‌ی او در ردیف‌های سه تایی مسافری که بر روی صندلی وسط می‌نشیند به هیچ وجه احساس راحتی نمی‌کند. از طرف دیگر مسافرین صندلی‌های کنار راهرو نیز به خاطر رفت و آمد دیگر مسافران ممکن است اذیت شوند. صندلی‌های کنار پنجره مشکلات هیچ کدام از صندلی‌های وسط و کنار راهرو را ندارند، بنابراین گزینه‌ی مطلوبی محسوب می‌شود.
ممکن است این موضوع در پروازهای داخلی کوتاه مدت محسوس نباشد، اما در تأیید گفته‌ی این مسافر باید اذعان کرد که صندلی‌های کنار پنجره بسیار مورد انتخاب قرار گرفته و پرطرفدار هستند. در ایرپلین تیکت که سامانه ای خوشنام و معتبر در زمینه‌ی فروش آنلاین بلیط هواپیما است می‌توانید به راحتی و در کمترین زمان نسبت به خرید بلیط هواپیما به مقاصد داخلی و خارجی اقدام نمایید.
اعجازی به نام بوئینگ ۷۸۷
اگر تا بحال با بوئینگ ۷۸۷ (Boeing 787) که یکی از مشهورترین هواپیماهای جهان است پرواز کرده باشید احتمالاً متوجه تفاوت پنجره‌های آن با دیگر هواپیماها شده اید. پنجره‌های این هواپیما کمی بزرگ‌تر هستند. ساختار پنجره‌های این هواپیما همانطور که ذکر شد توسط GKN و از قسمت‌های رایج ساخته می‌شود. اگرچه بر خلاف دیگر هواپیماها بوئینگ ۷۸۷ هیچ قسمتی به عنوان پوشش فیزیکی ندارد. در عوض تکنولوژی الکتروکرومیکی که از برق استفاده می‌کند تا رنگ و میزان نوری که از پنجره‌ها عبور می‌کند را تغییر دهد در پنجره‌های این هواپیما استفاده شده است. این سیستم تحت عنوان برند Alteos شناخته می‌شود.
